Βιργίλιος, συγγραφέας

Ο Πόπλιος Βεργίλιος Μάρων, ο οποίος γεννήθηκε το 70 π.Χ., κατά τη νεανική του ηλικία σύχναζε στη Νεάπολη στον κύκλο του επικούρειου Σείρωνα. Εκτόςvirgil2 από τα περίφημα Γεωργικά και τα Βουκολικά του, συνέγραψε και την Αινειάδα· ένα έπος που από το προοίμιο του προσπαθεί να συνδέσει την Τροία με τη Ρώμη και την Καρχηδόνα. Το έργο του Βιργιλίου ήταν πολύ δημοφιλές, αν κρίνουμε από τα λεγόμενα του Σουητωνίου, ο οποίος αναφέρει πως με τη δημοσίευση των Βουκολικών, το έργο γνώρισε τέτοια επιτυχία, ώστε παρουσιαζόταν συχνά στη θεατρική σκηνή από αοιδούς.

Ο Αύγουστος παρακολούθησε από κοντά τις ποιητικές αναζητήσεις του Βιργιλίου και ιδιαίτερα την Αινειάδα, αποσπάσματα της οποίας ζητούσε να διαβάζειvirgil1 ακόμα και κατά την περίοδο που έλειπε από τη Ρώμη σε εκστρατεία. Εξάλλου, το έπος αυτό διασώθηκε μάλλον χάρη στη δική του παρέμβαση και ενάντια στην επιθυμία του ίδιου του ποιητή, όπως την εξέφρασε στη διαθήκη του. Ήδη πριν εγκαταλείψει την Ιταλία για να επισκεφθεί την Ελλάδα, ο Βιργίλιος είχε ζητήσει από τον Λεύκιο Βάριο να κάψει την Αινειάδα, αν κάτι του συνέβαινε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Επιστρέφοντας στο Μπρίντεζι με σοβαρά επιβαρυμένη την υγεία του, ζητούσε επίμονα να του φέρουν τα κιβώτια με τα γραπτά του για να τους βάλει ο ίδιος φωτιά. Πεθαίνοντας λίγο αργότερα (19 π.Χ.) κληροδότησε virgiliosτα έργα του στον Βάριο και τον Πλώτιο Τούκκα, με ρητή εντολή να μη δημοσιεύσουν τίποτε άλλο εκτός από εκείνα που ο ίδιος είχε επιλέξει. Με την παρέμβαση όμως του αυτοκράτορα, που ήταν και ο ίδιος κληρονόμος της περιουσίας του Βιργιλίου κατά το ένα τέταρτο, ο Βάριος και ο Τούκκας προχώρησαν σε δημοσίευση της Αινειάδος. Οι τελευταίοι μάλιστα προσέγγισαν το έργο με φιλική ευλάβεια, χωρίς να προχωρήσουν σε φιλολογικές παρεμβάσεις και συμπληρώσεις στίχων που είχαν μείνει ανολοκλήρωτοι.

Ο Βιργίλιος είχε προσλάβει ως βιβλιοθηκάριο του έναν απελεύθερο Έλληνα, τον Έρωτα, ο οποίος του προσέφερε τις υπηρεσίες του και ως γραφέας,virgil3 επιλαμβανόμενος έτσι των απαραίτητων διορθώσεων που απαιτούσαν τα έργα του, μετά από τις δημόσιες αναγνώσεις που είχε καθιερώσει ο ποιητής ενώπιον περιορισμένου κύκλου φίλων του. Να επισημάνουμε σε αυτό το σημείο μία φιλολογική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε με βάση τα βιβλία του Βιργιλίου, ιδιαίτερα την Αινειάδα, και η οποία είναι χαρακτηριστική του βιβλιολογικού υπόβαθρου της συγγραφικής δραστηριότητας: Ο Χερέννιος συγκέντρωσε σε βιβλίο τα errata του Βιργιλίου και ο Περέλλιος Φαύστος όσα ο ποιητής είχε υποκλέψει. Επίσης ο Κόιντος Οκτάβιος Άβιτος συνέταξε 8 τόμους με τους στίχους που είχε  «δανειστεί» ο ποιητής, αναφερόμενος επιπλέον και στην πατρότητα τους.

Τέλος, κρίνοντας από τα πρότυπα και τις πηγές που χρησιμοποίησε ο Βιργίλιος στα συγγράμματα του, τότε ανάμεσα στα βιβλία που ταξινομούσε ο Έρωτας στη βιβλιοθήκη πρέπει να περιλαμβάνονταν απαραίτητα τα βουκολικά ποιήματα του Θεοκρίτου, η διδακτική ποίηση του Αράτου και τα Έργα και Ημέραι του Ησιόδου. Είναι βέβαιον ότι στη βιβλιοθήκη του θα υπήρχαν και τα Έπη του Ομήρου, για τη συγγραφή της Αινειάδος, πιθανότατα τα Αργοναυτικά του Απολλωνίου του Ροδίου, όπως επίσης και έργα του Λυκόφρονος, που μάλλον τον επηρέασαν στη σύλληψη της Αινειάδος.

 

Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. IΙ, Αθήνα, Κότινος, 2005, σ. 124128.

 

 

 

 

 

 

Ιστορικό πλαίσιο: Αρχαιότηταsemantics logo
Όνομα/Προσωνυμία: Publius Vergilus Maro (Πόπλιος Βιργίλιος Μάρων)
Ιδιότητα/Αξίωμα: Συγγραφέας
Τόπος δράσης: Νάποληsemantics logo
Ρώμηsemantics logo
Μπρίντιζιsemantics logo
Χρόνος γέννησης: 70 π.Χ.
Χρόνος θανάτου: 19 π.Χ.
Χρόνος δράσης: 1ος αι. π.Χ.
Αναφέρει: Πρόσωπα
Απολλώνιος ο Ρόδιος, ποιητής & γραμματικός
Λυκόφρων o Χαλκιδεύς, ποιητής
Οκταβιανός Αύγουστος, αυτοκράτορας
Εικόνες
Ο Βιργίλιος ανάμεσα στις Μούσες Κλειώ και Μελπομένη, κρατώντας στο χέρι του ένα βιβλίο της Αινειάδος: μωσαϊκό από τον αποκαλούμενο «οίκο του Βιργιλίου» στην πόλη Σούσση της Τυνησίας, γύρω στον 4ο αιώνα μ.Χ., Τυνησία, μουσείο του Bardo.
Από την έκδοση: Βιργίλιος, «Georgica, Aeneis», Βενετία, Bernardo Giunti, 1592.
Από την έκδοση: Βιργίλιος, «Bucholica», Μιλάνο, Petrus Martire & fratres de Mantegatiis, 1507.
Ο Βιργίλιος προσφέροντας το αντίγραφο της Αινειάδος στον Αύγουστο, ξυλογραφία από την έκδοση: Βιργίλιος, «Opera», Bernardinus Stagninus, 1507.
Αναφέρεται από: Πρόσωπα
Ντε Μπέρυ, Ρίτσαρντ, φιλόβιβλος
Έρασμος, λόγιος
Βοκκάκιος, Ιωάννης, λόγιος & συγγραφέας
Ποντάνο, Τζοβάνο συγγραφέας
Υγίνος, συγγραφέας
Οβίδιος, ποιητής
Λεόντιος Πιλάτος, λόγιος
Ρηνανός, Βεάτος, λόγιος
Αμβρόσιος, Αυρήλιος, εκκλησιαστικός συγγραφέας
Λούπους της Φερριέρ, λόγιος & συλλέκτης βιβλίων
Σιμόν της Πλυμτό, νομικός & συλλέκτης βιβλίων
Μονταίνιος, συγγραφέας & συλλέκτης βιβλίων
Αδριανός, αυτοκράτορας
Επίκουρος, φιλόσοφος
Μόρρις, Ουίλλιαμ, τυπογράφος
Βιβλιοθήκες
Βιβλιοθήκη της Μονής του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ
Μονή του Ράιχεναου
Η «έπαυλη των Παπύρων» στο Ηράκλειον
Οι βιβλιοθήκες των γραμματικών
Βιβλιοθήκες των γραμματικών και των δασκάλων
Άδεια χρήσης: Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές (CC BY-NC-ND 4.0)
Δικαιώματα: Το λήμμα αποτελεί πρωτότυπη επιστημονική εργασία της ομάδας ανάπτυξης του ψηφιακού χώρου «Περί Βιβλιοθηκών».
Εμφανίζεται στις συλλογές:Πρόσωπα
Προβολή λιγότερων
Εικαστικό Υλικό
Προβολή λιγότερων