Κάθε βιβλιοφιλική κίνηση οδηγούσε στη συγκρότηση σπουδαίων συλλογών βιβλίων και τη διακίνησή τους γενικότερα, ήδη πολλούς αιώνες πριν από την καθιέρωση του χριστιανισμού. Ο Καρλομάγνος, με τη διορατικότητα που τον διέκρινε, προκειμένου να ανυψώσει το πολιτισμικό επιπέδο των υπηκόων του στράφηκε στο πιο σημαντικό πνευματικό κέντρο της εποχής, την Υόρκη. Έτσι, το 782 προσκάλεσε στην Αυλή του, ένα εμπνευσμένο άτομο, τον Αλκουίνο. Ο Αλκουίνος ήταν δάσκαλος με ευρύτατες γνώσεις, ικανές να εξασφαλίσουν στο άμεσο περιβάλλον του, αλλά και σε ολόκληρη την αυτοκρατορία του, την πραγματοποίηση των οραμάτων του για την εκπαίδευση και τη διάδοση της γνώσης αλλά και να διαμορφώσουν την πεποίθηση ότι το βιβλίο είναι απαραίτητο εργαλείο για την υποστήριξη της ιδέας αυτής.
Ο Αλκουίνος γεννήθηκε στην Υόρκη το 735, αρεσκόταν να τον αποκαλούν με το λατινικό του όνομα Αλβίνος και αργότερα, στην αυλή του Καρλομάγνου, πήρε το προσωνύμιο Φλάκκος (αυτό που είχε και ο Οράτιος δηλαδή). Μαθήτευσε κοντά στον διάσημο παιδαγωγό Άλμπερτ (Aelbert), και όταν αυτός χρίστηκε αρχιεπίσκοπος της Υόρκης, το 766, ο Αλκουίνος τον διαδέχθηκε στη διεύθυνση της επισκοπικής σχολής. Σε ένα ποίημά του, αφιερωμένο στους επισκόπους της Υόρκης, υπενθυμίζει τον χαρακτήρα της εκπαίδευσης στη σχολή και μνημονεύει τους διδασκόμενους συγγραφείς. Με βάση το ποίημα αυτό ο Μωρίς Ροζέ ανασύστησε το διδακτικό πρόγραμμα της σχολής της Υόρκης, το οποίο όμως, είχε γραφτεί από τον Αλκουίνο προ του 781 ή 782 και προοριζόταν μάλλον για εκπαιδευτικό οργανόγραμμα της σχολικής μεταρρύθμισης του Καρλομάγνου.
Ο Αλκουίνος εγκατέλειψε την Υόρκη για ένα προσκυνητικό ταξίδι στη Ρώμη, συνοδεύοντας τον δάσκαλό του Άλμπερτ και έχοντας επιπλέον στόχο την αναζήτηση χειρογράφων. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αυτού, ο Αλκουίνος είχε την ευκαιρία να ανοίξει τους πνευματικούς του ορίζοντες, να διαπιστώσει από κοντά τα επιτεύγματα της ηπειρωτικής Ευρώπης και, προφανώς, να γνωρίσει άγνωστα σε αυτόν λογοτεχνικά έργα. Επανέλαβε το ταξίδι αυτό το 780 και τότε είναι που συνάντησε για πρώτη φορά τον Καρλομάγνο στην Πάρμα, ο οποίος τον έπεισε να εγκατασταθεί μόνιμα στην αυτοκρατορική αυλή του και του παραχώρησε μάλιστα τα σημαντικά αβαεία της Φερριέρ και του Σαιν Λου στην Τρουά.
Ο Καρλομάγνος προσέβλεπε στις ικανότητες του Αλκουίνου και στις ποικίλες γνώσεις του για να πραγματοποιήσει το όραμά του, που δεν ήταν άλλο από το να ανυψώσει το πνευματικό επίπεδο των Φράγκων. Η πνευματική αυτή κίνηση στηρίχτηκε στην αναδιοργάνωση της σχολικής ζωής και στην καθιέρωση του ρωμαϊκού εκπαιδευτικού συστήματος με τις επτά ελευθέριες τέχνες και τη διάδοση της λατινικής λογοτεχνίας. Ο Αλκουίνος ανέλαβε τα καθήκοντά του το σχολικό έτος 780–781, και στους πρώτους μαθητές του συμπεριλαμβάνονταν ο ίδιος ο Καρλομάγνος, μέλη της οικογένειας και του περιβάλλοντός του και άνθρωποι του κλήρου. Παράλληλα αφοσιώθηκε στη διδασκαλία, στη λεγόμενη ακαδημία που συγκροτήθηκε στην Αυλή, όπως ακριβώς μνημονεύεται στο Dialogue. Ο Αλκουίνος όχι μόνο κατόρθωσε να μεταδώσει στην αυτοκρατορική αυλή τις γνώσεις του, αλλά με το συγγραφικό του έργο κληροδότησε πολύτιμα εκπαιδευτικά εργαλεία στο βασίλειο των Φράγκων (και όχι μόνο), μεταξύ των οποίων και η αναθεώρηση της Βίβλου, που αποτέλεσε το πιο αξιόπιστο κείμενο όλο τον Μεσαίωνα.
Ο Πάπας Γρηγόριος ο Μέγας, από τα τέλη του 6ου αιώνα είχε απαγορεύσει τη μελέτη και διδασκαλία των ελευθέριων τεχνών στις επισκοπικές σχολές, κάτι που δεν ακολουθήθηκε όμως κατά γράμμα στα εκκλησιαστικά κέντρα μάθησης. Ωστόσο, ο Αλκουίνος επανέφερε, και μάλιστα σε τιμητική θέση, τις τέχνες αυτές στο πρόγραμμα σπουδών της ανακτορικής σχολής και έκτοτε καθιερώθηκαν σε όλες τις «εξωτερικές» και «εσωτερικές» σχολές της αυτοκρατορίας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η καλλιέργεια της γραμματικής και ρητορικής τέχνης εκφράστηκαν με την άνθηση της νεοκλασικής επιστολογραφίας. Λόγιοι άνθρωποι συνέτασσαν πραγματείες σε ύφος επιστολής για το ευρύτερο κοινό. Σώζονται χαρακτηριστικά πάνω από εκατό επιστολές του Λούπους της Φερριέρ (†862), της επιφανέστερης φυσιογνωμίας στα κλασικά γράμματα κατά την εποχή του Καρόλου του Φαλακρού.
Ο Αλκουίνος, αφού έθεσε τα θεμέλια αυτής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και διαμόρφωσε το πνευματικό τοπίο σύμφωνα με τις επιθυμίες του Καρλομάγνου, συγκρότησε σημαντική βιβλιοθήκη στο παλάτι και επανήλθε στη γενέτειρά του, το 781, αλλά για μικρό χρονικό διάστημα. Οι προσφορές του Αλκουίνου σε βιβλία ήταν ποικίλου περιεχομένου, όπως: Επιστολές του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Σενέκα, του Αποστόλου Παύλου, όπως και του Ψευδο-Αυγουστίνου στις Κατηγορίες. Ένας κατάλογος των βιβλικών ονομάτων στα εβραϊκά, με τη λατινική μετάφρασή τους, όπως και ένα αντίγραφο της Βίβλου, δωρήθηκαν επίσης από τον Αλκουίνο στον αυτοκράτορα, όπως, κατά πάσα πιθανότητα, και πολλά από τα δικά του συγγράμματα.
Σύντομα, ο αυτοκράτορας του ζήτησε να επιστρέψει και πάλι στην Αυλή, προκειμένου να αντιμετωπίσει την αίρεση του Υιοθετισμού, η οποία είχε εξαπλωθεί ραγδαία σε ολόκληρη την Ισπανία. Ο Αλκουίνος πέτυχε να καταδικαστεί ως αιρετικός ο Φέλιξ του Ουρζέλ και ως ανταμοιβή ο Καρλομάγνος του παραχώρησε το αβαείο του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ. Εκεί έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του συμβάλλοντας στην ανάδειξη της σχολής του αββαείου σε πρότυπο βιβλιογραφικό εργαστήριο, όπου επιδέξιοι καλλιγράφοι φιλοτέχνησαν σπάνιας ομορφιάς κώδικες για λογαριασμό του.
Η επίδραση που άσκησε το πρωτοποριακό έργο του Αλκουίνου στη αυλή του Καρλομάγνου, διαφαίνεται από την όλη οργάνωση που παρατηρήθηκε από τότε στις βιβλιοθήκες και στα αντιγραφικά εργαστήρια των μοναστηριακών κέντρων.
Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. ΙV, Αθήνα, Κότινος, 2010, σ. 144–146, 151.