Βιβλιοθήκη του Καρόλου Ε΄

Η πιο διάσημη βασιλική βιβλιοθήκη κατά τους χρόνους του Μεσαίωνα ήταν αυτή του Καρόλου Ε΄, που ανήλθε στον θρόνο της Γαλλίας το 1360. Το 1367 ή τον επόμενο χρόνο, η βιβλιοθήκη του vivl.KarolouEμεταφέρθηκε με εντολή του από το παλάτι της Cité στην οχυρωμένη κατοικία του στο Λούβρο και ειδικότερα στα τρία τελευταία επίπεδα του πύργου της Fauconnerie. Με αρχιτεκτονική παρέμβαση διαμορφώθηκε ειδικά ο χώρος για την ταξινόμηση των βιβλίων: επιτοίχιες ξυλουργικές επενδύσεις, θολωτές οροφές και βαριά θυρώματα σφάλιζαν κάθε όροφο, ενώ είχε προβλεφθεί ακόμη και κατάλληλος φωτισμός για τη νυκτερινή ανάγνωση. Απώτερος σκοπός του βασιλιά ήταν η οργάνωση μιας βιβλιοθήκης που δεν θα περιοριζόταν στα προσωπικά του ενδιαφέροντα και αυτά των αυλικών του, αλλά θα ήταν ανοικτή και στο ευρύτερο κοινό των πνευματικών ανθρώπων.

Όλα τα βιβλία της βασιλικής συλλογής δεν κατέληξαν βέβαια στο Λούβρο, καθώς ο Κάρολος διατηρούσε στις πολυτελείς κατοικίες του στα περίχωρα του Παρισιού, δηλαδή στον πύργο της Vincennes, στο Saint-Germain και στο Melun, επιβλητικά χειρόγραφα με λειτουργικό περιεχόμενο και βιβλία προσευχής σπάνιας βιβλιοδετικής και μικρογραφικής τέχνης. Πυρήνας της βιβλιοθήκης του υπήρξε ο βιβλιακός πλούτος που κληρονόμησε κυρίως από τον πατέρα του, τον άγιο Λουδοβίκο. Ο Κάρολος ήταν σπουδαίος αναγνώστης, και για να εμπλουτίσει τη βιβλιοθήκη του χρησιμοποίησε όλα τα γνωστά μέσα και τους παραδοσιακούς βιβλιοφιλικούς τρόπους: συγκέντρωσε βιβλία από τον ευρύτερο οικογενειακό και συγγενικό του κύκλο, αγόρασε, δανείστηκε και γνωστοποίησε στους υπηκόους του τις βιβλιακές του προτιμήσεις, με αποτέλεσμα να λαμβάνει πολύτιμα χειρόγραφα ως δώρα σε κάθε είδους περίσταση. Παράλληλα, ο Κάρολος προσέλαβε καλλιγράφους και αντιγραφείς, μικρογράφους και σταχωτές, μετέχοντάς έτσι σε κάθε διαδικασία πολλαπλασιασμού του κωδικολογικού του πλούτου.

Το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης του είναι ενδεικτικό των στοχασμών του και εν πολλοίς δεν διαφέρει από τον μεγάλο πρόγονό του τον Καρλομάγνο. Προμηθεύεται κώδικες με έργα της λατινικής λογοτεχνίας, libCharθεολογικά και πατερικά συγγράμματα, Βίβλους και κείμενα της αρχαίας και της σύγχρονης γραμματείας. Αναθέτει την εκτέλεση γαλλικών μεταφράσεων, ώστε σπουδαία έργα να μην παραμείνουν προνόμιο λατινιστών και προσλαμβάνει τον Nicole Oresme για να επιμεληθεί μεταφραστικά κείμενα του Πτολεμαίου και του Αριστοτέλη, όπως και τον Raoul de Presles για να μεταφράσει το De civitate Dei του Αυγουστίνου. Ο βασιλιάς είχε διαμορφώσει άποψη για τα βιβλία που επιθυμούσε να αποκτήσει, τα οποία κάλυπταν θέματα εγκυκλοπαιδισμού, ηθικής, πολιτικής, θεολογίας, ιστορίας και φιλοσοφίας. Από τα κείμενα του Αριστοτέλη πίστευε ότι μπορούσε να αντλήσει το πρότυπο διακυβέρνησης της χώρας του. Υπό το φιλολογικό αυτό πρίσμα, επιδίωξε την ολοκλήρωση του έργου Grandes chroniques de France εις τρόπον ώστε να συμπεριληφθεί και η περίοδος της δικής του διακυβέρνησης της Γαλλίας. Αποτέλεσμα όλης αυτής της βιβλιολογικής εκστρατείας είναι τα 900 χειρόγραφα που αριθμούσε η βιβλιοθήκη του το 1363, μία εποχή μάλιστα που ήταν δελφίνος, να ανέλθουν στη συνέχεια σε 3.900 μεταξύ του 1379 και του 1381.

 

Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. ΙV, Αθήνα, Κότινος, 2010, σ. 327–329.

 


 

 

 

Επωνυμία: Librairie de Charles V (Βιβλιοθήκη του Καρόλου Ε΄)
Ιστορικό πλαίσιο: Δυτικός Μεσαίωναςsemantics logo
Τόπος ίδρυσης: Ιλ ντε λα Σιτέsemantics logo
Τόπος λειτουργίας: Ιλ ντε λα Σιτέsemantics logo
Χρόνος ίδρυσης: 14ος αι.
Αναφέρει: Πρόσωπα
Καρλομάγνος, αυτοκράτορας
Αυγουστίνος, ιερός, θεολόγος & φιλόσοφος
Αριστοτέλης, φιλόσοφος
Εικόνες
«Βίος και Θαύματα του Αγίου Διονυσίου».
Ο Κάρολος Ε΄ παραλαμβάνει το χειρόγραφο «Les Voies de Dieu».
Αναφέρεται από: Πρόσωπα
Ντε Πιζάν, Κριστίν, συγγραφέας
Μαλλέ, Ζιλ, βιβλιοθηκάριος
Άδεια χρήσης: Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές (CC BY-NC-ND 4.0)
Δικαιώματα: Το λήμμα αποτελεί πρωτότυπη επιστημονική εργασία της ομάδας ανάπτυξης του ψηφιακού χώρου «Περί Βιβλιοθηκών».
Εμφανίζεται στις συλλογές:Βιβλιοθήκες
Προβολή λιγότερων
Εικαστικό Υλικό
Προβολή λιγότερων