Ο Ιμπν αλ-Ναντίμ (Kitãb al Fihrist), που το πραγματικό του όνομα είναι Αμπού ’λ-Φαράζ αλ-Ισφαχάνι, οργάνωσε στον βιβλιοπωλικό οίκο του πατέρα του στη Βαγδάτη ένα κέντρο ανθρώπων των γραμμάτων, που σύντομα εξελίχθηκε σε  ένα είδος μικρής "ακαδημίας". Ο αλ-Ναντίμ γεννήθηκε στη Βαγδάτη, όχι πολύ αργότερα από το 935, έμαθε τα πρώτα του γράμματα δίπλα σε δασκάλους που πλαισίωναν τον πατέρα του και στη συνέχεια μαθήτευσε κοντά σε εξειδικευμένους δασκάλους, που τού δίδαξαν ποίηση, θεολογία, μαθηματικά, όπως και τον ενδεδειγμένο τρόπο μετάφρασης από τα ελληνικά στα αραβικά.

Ο αλ-Ναντίμ δεν αρκέστηκε σε βιβλιολογικές εργασίες με επίκεντρο τον οίκο του πατέρα του, αλλά αναζήτησε παλαιά χειρόγραφα σε πολλές πόλεις της αραβικής αυτοκρατορίας, όπως στη Βασόρα, την Κούφα, το Χαλέπι κ.α. Ταυτόχρονα, συνέταξε ένα αρχείο με πληροφορίες που αφορούν κάθε συγγραφέα και τα γραπτά του. Γύρω στο 977 ξεκίνησε το μεγαλεπήβολο σχέδιό του, να οργανώσει δηλαδή τα δελτία του σε μορφή βιβλίου, και μετά από δέκα χρόνια, το 987, είχε ολοκληρώσει το πρώτο κεφάλαιο με τίτλο αλ-Φιχρίστ. Τα υπόλοιπα εννέα κεφάλαια που απαρτίζουν το έργο, τον απασχόλησαν ως το 990 περίπου, που συμπίπτει με τη χρονολογία του θανάτου του.

Το τι επεδίωκε ο αλ-Ναντίμ με το αλ-Φιχρίστ, το δηλώνει στην αρχή του βιβλίου του: «Στο όνομα του Αλλάχ [...] Αυτός είναι ένας κατάλογος βιβλίων όλων των λαών, Άραβων και ξένων, που είναι διαθέσιμα στην αραβική γλώσσα, δηλαδή των έργων γύρω από κάθε επιστήμη, με αναφορές στην ιδιότητα του κάθε συγγραφέα και στη θεματική ενότητα που ανήκει το πόνημά του, σε συνδυασμό με την παράθεση βιογραφικών στοιχείων, από την αρχή της δημιουργίας της κάθε επιστήμης ώς τις μέρες μας...». Πρόκειται για ένα είδος εγκυκλοπαίδειας όλων των συγγραμμάτων, που βρισκόταν σε βιβλιοθήκες και ιδιωτικές συλλογές στην επικράτεια των Αράβων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική πνευματική παράδοση και τις βιβλιοθήκες στη βυζαντινή επικράτεια αλλά και στην ευρύτερη Ανατολή παρουσιάζει το έβδομο κεφάλαιο του αλ-Φιχρίστ. Πρόκειται για θρύλους, παραδόσεις και «αξιόπιστες» μαρτυρίες που έφθασαν ως τον αλ-Ναντίμ, όπως και γεγονότα στα οποία υπήρξε ο αυτόπτης μάρτυς. Αρχικά γίνεται λόγος για την πρωτοβουλία του Μ. Αλεξάνδρου να μεταφράσει στα ελληνικά το κείμενο της Αβέστας, που αποδίδεται στον Ζωροάστρη, και στην παράδοση που διαμορφώθηκε γύρω από το εγχείρημα αυτό.

Πληροφορίες, διηγήσεις και παραδόσεις για ελληνικά βιβλία και βιβλιοθήκες, όπως και για μεταφράσεις ελληνικών κειμένων, διαδέχονται η μία την άλλη μέσα σε ένα γενικότερο φιλοβιβλικό αραβικό κλίμα, ενώ πολλές από τις ειδήσεις αυτές επιβεβαιώνει ο ίδιος ο συγγραφέας: όπως, λ.χ. τα  ελληνικά βιβλία που ανακάλυψε ο Άμπου αλ-Φαντλ ιμπν αλ-Άμιντ στα τείχη του Ισπαχάν, φυλαγμένα μέσα σε ένα κιβώτιο. Στο πλαίσιο της ιδεολογικής προπαγάνδας που προαναφέραμε, τονίζεται από τον αλ-Ναντίμ η αντιφιλοσοφική στάση του Βυζαντίου από τότε που ο χριστιανισμός καθιερώθηκε ως επίσημη θρησκεία του κράτους, αλλά και η δίωξη των φιλοσόφων και η πυρπόληση ορισμένων βιβλίων τους. Καταγράφεται επίσης το περιστατικό που οδήγησε στην πρώτη μετάφραση ελληνικού συγγράμματος στα αραβικά και ο εμπνευστής της κίνησης αυτής. Στο πρώτο τμήμα του κεφαλαίου αυτού (έβδομο) μια παράγραφος επιγράφεται: «Ο λόγος για τον οποίο υπάρχουν τόσα πολλά βιβλία για τη Φιλοσοφία και τις άλλες αρχαίες επιστήμες», όπου ο αλ-Ναντίμ ως έναν από τους λόγους θεωρεί το όνειρο του αλ-Μααμούν στο οποίο διαλέγεται με τον Αριστοτέλη (The Fihrist Ι-II · Βιβλ. III, 180-183).