Καθολικό Μουσείο

Η Μονή του Προδρόμου (Μονή του εν τη Πέτρα) στην Κωνσταντινούπολη στεγαζόταν σε έναν νοσοκομειακό χώρο που είχε κτιστεί από τον Σέρβο Κράλη, Ούρεση Β´ Μιλιούτιν. Εκεί συγκεντρώθηκαν διάφορες σχολές και έτσι πήρε τη μορφή «πανεπιστημίου»,  με το όνομα «Καθολικό Μουσείο» ή «Μουσείο των Ξένων». Οι δυτικοί ουμανιστές που σπούδασαν εκεί, όπως μας πληροφορεί ο Φραγκίσκος Φίλελφος, του έδωσαν την ονομασία «Universitas litterarum et scientiarum, publicus discendi ludus». Ελάχιστα στοιχεία διαθέτουμε για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Καθολικού Μουσείου, ωστόσο γνωρίζουμε ότι εκεί δίδαξαν διακεκριμένοι δάσκαλοι όπως ο Γεώργιος Χρυσοκόκκης, ο Ιωάννης Χορτασμένος αλλά και ο Ιωάννης Χρυσολωράς, ο Γεώργιος Σχολάριος, που διετέλεσε και πρύτανης του Πανεπιστημίου (1425-1448), ο Ιωάννης Αργυρόπουλος και ο Μιχαήλ Αποστόλης. Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι ο «διεθνικός» χαρακτήρας που απέκτησε το ίδρυμα αυτό από τις αρχές του 14ου αιώνα οφείλεται στο διδακτικό έργο του Μανουήλ Χρυσολωρά στο Studium της Φλωρεντίας, από το 1396. Αποτέλεσμα της διδασκαλίας του ήταν να αρχίσουν να συρρέουν από την Ιταλία στην Κωνσταντινούπολη νεαροί σπουδαστές με ουμανιστικά ενδιαφέροντα, καθιστώντας έτσι το Καθολικό, το πρώτο διεθνές κέντρο ανθρωπιστικών σπουδών.

Για τη βιβλιοθήκη, η οποία λειτούργησε υποστηρικτικά στο αυτό Καθολικό Μουσείο, δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα. Από τον κατάλογο των χειρογράφων της μονής, που συνέταξε η Ελένη Κακουλίδου, φαίνεται ότι μόνον ο κώδικας του Διοσκορίδη, γραμμένος μετά το 512 μ.Χ. για λογαριασμό της Ιούλιας Ανικίας, μπορούσε να αποτελέσει διδακτικό εργαλείο για το Πανεπιστήμιο καθώς και τα δύο αντίγραφα του Πλούταρχου και του Πολύβιου που αναφέρει ο N. Wilson. Ωστόσο, μαρτυρείται ότι όλοι όσοι δίδαξαν στο Καθολικό Μουσείο είχαν προσωπικές βιβλιοθήκες και πως οι περισσότεροι Ιταλοί σπουδαστές επέστρεψαν στην πατρίδα τους μεταφέροντας πολλές φορές εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό κωδίκων, π.χ. ο G. Aurispa, o G. Da Verona και ο Φ. Φίλελφος.

 

Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. ΙΙΙ, Αθήνα, Κότινος, 2007, σ. 449.

 

Επωνυμία: Βιβλιοθήκη Καθολικού Μουσείου
Ιστορικό πλαίσιο: Βυζαντινή Εποχήsemantics logo
Τόπος ίδρυσης: Κωνσταντινούποληsemantics logo
Χρόνος ίδρυσης: 14ος αι.
Αναφέρει: Πρόσωπα
Χρυσολωράς, Μανουήλ, λόγιος
Αργυρόπουλος, Ιωάννης, λόγιος
Πολύβιος από τη Μεγαλόπολη, ιστορικός
Αναφέρεται από: Πρόσωπα
Αργυρόπουλος, Ιωάννης, λόγιος
Άδεια χρήσης: Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές (CC BY-NC-ND 4.0)
Δικαιώματα: Το λήμμα αποτελεί πρωτότυπη επιστημονική εργασία της ομάδας ανάπτυξης του ψηφιακού χώρου «Περί Βιβλιοθηκών».
Εμφανίζεται στις συλλογές:Βιβλιοθήκες
Προβολή λιγότερων