Η πολύχρονη κωδικογραφική καταγραφή του Ν. Βέη που είχε ολοκληρωθεί το 1911 αποτιμούσε το σύνολο των κωδίκων σε 1.124, οι οποίοι ανήκαν στις έξι μονές: Μεταμορφώσεως (610), Βαρλαάμ (269), Αγίου Στεφάνου (103), Αγίας Τριάδας (47), Ρουσάνου (52) και Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά (43). Ωστόσο, ο Ν. Βέης πέθανε το 1947 χωρίς να δει δημοσιευμένο το έργο του. Τα κατάλοιπά του παραδόθηκαν στην Ακαδημία Αθηνών και σύμφωνα με νέες καταμετρήσεις και προσθήκες που είχε κάνει, το σύνολο των χειρογράφων ανερχόταν σε 1.133, ενώ συμπληρωματικές έρευνες και καταγραφές ανεβάζουν τον αριθμό σε 1.256. Το παλαιότερο χειρόγραφο αντιπροσωπεύει ένα σπάραγμα του 6ου ή του 7ου αιώνα; Τέσσερα μόνο λυτά περγαμηνά φύλλα που περιέχουν αποσπάσματα του Ευαγγελίου κατά Ματθαίον. Στον 9ο αιώνα ανήκει ένας κώδικας της Μονής Μεταμορφώσεως, με ερμηνευτικές Ομιλίες του Ιωάννου του Χρυσοστόμου στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, που γράφτηκε το 861/2 στην Μονή της Αγίας Άννας στη Βιθυνία, σε μεγαλογράμματη γραφή, από τον μοναχό Ευστάθιο.

Τα χειρόγραφα των βιβλιοθηκών των Μετεώρων δίνουν ενδείξεις για 242 κωδικογράφους, πολλοί από τους οποίους μας είναι γνωστοί μόνο από τη βιβλιογραφική εργασία τους εκεί. Εργαστήρια αντιγραφής κωδίκων οργανώθηκαν σε τέσσερις μονές: Υψηλοτέρας, Ρουσάνου, Μεταμορφώσεως και Βαρλαάμ.

Το βιβλιογραφείο της Μονής Υψηλοτέρας λειτούργησε κατά τα τέλη του 14ου και τις αρχές του 15ου αιώνα, με κύριο εκπρόσωπο τον μοναχό καλλιγράφο Νείλο Σταυρά, του οποίου διασώθηκαν έντεκα ενυπόγραφοι κώδικες, που κατέληξαν μετά τη διάλυσή της στη βιβλιοθήκη της Μονής Μεταμορφώσεως, όπου θησαυρίζονται οκτώ ακόμη που αποδίδονται στον γραφικό χαρακτήρα του Νείλου. Κέντρο αντιγραφής κωδίκων πρέπει να υπήρχε και στη Μονή Ρουσάνου από τον 16ο αιώνα τουλάχιστον, καθώς ο ιερομόναχος Παρθένιος έγραψε εκεί το 1565 κώδικες που ανήκουν σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Την ίδια περίπου εποχή, από τον 16ο ή τον 17ο αιώνα, λειτουργούσε βιβλιογραφικό εργαστήρι στη Μονή Μεταμορφώσεως. Ξεχωρίζουν τα ονόματα του μοναχού Ιωάσαφ, που καλλιγράφησε στα χρόνια 1547-1552 οκτώ κώδικες για τη Μονή Μεταμορφώσεως. Το πιο οργανωμένο όμως καλλιγραφικό κέντρο των Μετεώρων στήθηκε στη Μονή Βαρλαάμ, όπου εργάζονταν μεθοδικά και συστηματικά ειδικευμένοι βιβλιογράφοι και απλοί αντιγραφείς για την παραγωγή λειτουργικών βιβλίων. Δείγματα του βιβλιογραφείου αυτού αντιπροσωπεύουν είκοσι ένας κώδικες που διασώθηκαν γραμμένοι με το χέρι του μοναχού Ιακώβου, κατά την εικοσαετία 1531/2-1551/2 και οι κώδικες που γράφτηκαν από τον Ιωάσαφ, όπως αναφέραμε παραπάνω. Στις αρχές του 17ου αιώνα δραστηριοποιούνται οι ιερομόναχοι Αρσένιος και ο μαθητής του Ιωαννίκιος, ενώ συστηματικός γραφέας της Μονής διετέλεσε και ο Αναστάσιος Σγουδουρής από τα Γιάννενα. Ανάμεσα στους βιβλιογράφους αυτούς από τα τέλη του 16ου αιώνα ας μνημονεύσουμε μία ομάδα ονομαστών καλλιγράφων και μικρογράφων που έγραψαν κώδικες για τις βιβλιοθήκες της Μονής των Μετεώρων, όπως ο Λουκάς, Επίσκοπος Μποζέου, ο ιερομόναχος Άνθιμος και άλλοι που ανήκαν στον καλλιτεχνικό κύκλο της Βλαχίας.

Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. ΙΙΙ, Αθήνα, Κότινος, 2007, σ. 378–379.