Ο Ζηνόδοτος, που γεννήθηκε στην Έφεσο, έδρασε το δεύτερο μισό του 3ου αιώνα π.Χ. Μαθητής του Φιλητά, διαδέχθηκε το δάσκαλό του ως παιδαγωγός της βασιλικής οικογένειας και στη συνέχεια χρίστηκε προϊστάμενος της βιβλιοθήκης από τον Πτολεμαίο Α’, θέση που διατήρησε και κατά το διάστημα που ανέβηκε στο θρόνο ο μαθητής του Πτολεμαίος ο Φιλάδελφος και αναφέρεται ως: των εν Αλεξανδρεία βιβλιοθηκών προύστης (Westermann, Vit.), όπως δηλαδή αναφέρονται και όλοι οι προϊστάμενοι της Βιβλιοθήκης, αφού o όρος βιβλιοφύλαξ, τον οποίο μνημονεύει ο Ιωάννης Τζέτζης στα Προλεγόμενα εις τον Αριστοφάνη, σήμαινε κατά την πτολεμαϊκή εποχή φύλακας αρχείου (Fraser, Ptol., I, 320).
Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τη συμβολή του στη Βιβλιοθήκη, παρά μόνο, σύμφωνα με τη Σούδα, ότι είναι ο πρώτος φιλόλογος στον κύκλο του Μουσείου που ανέλαβε να φέρει εις πέρας μια ολοκληρωμένη κριτική έκδοση του Ομήρου. Δεν αποκλείεται μάλιστα, να ήταν αυτός που πήρε πρώτος την πρωτοβουλία της διαίρεσης της Ιλιάδας και της Οδύσσειας σε επιμέρους ραψωδίες (Βιβλ. Ι, 178-179).