Το 1089 ο μαργράβος Λεοπόλδος Β΄ μεταβίβασε το κάστρο της πόλης Mελκ της βορειοανατολικής Αυστρίας, σε Βενεδικτίνους μοναχούς από το Λάμπαχ. Έκτοτε οι Βενεδικτίνοι παρέμειναν στο χώρο αυτό. Το σημερινό επιβλητικό μπαρόκ σύνολο στη Μελκ, στην κορυφή ενός απότομου βραχώδους λόφου, οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1702 και 1736, πάνω στα ερείπια παλαιότερου αβαείου, σε σχέδια του διάσημου Αυστριακού αρχιτέκτονα Γιάκομπ Πραντάουερ (Jacob Prandtauer, 1660–1726). Είναι το μεγαλύτερο θρησκευτικό κτίσμα μπαρόκ αρχιτεκτονικής στην Αυστρία και τη Γερμανία με την εκκλησία του και τη βιβλιοθήκη του να ξεχωρίζουν για την τελειότητα και τη λαμπρότητα που εκπέμπουν.
Την εσωτερική διακόσμηση του αβαείου φιλοτέχνησε ο Γιόζεφ Μούνγκεναστ (Joseph Munggenast, 1680–1741), ανιψιός του Πραντάουερ και ο Αντόνιο Μπεντούτζι (Antonio Beduzzi, 1675–1735), θεατρικός σκηνογράφος από τη Βιέννη.
Η καλλιτεχνική, πολύτιμη διακόσμηση της βιβλιοθήκης δείχνει την υψηλή εκτίμηση των μοναχών στο μοναδικό βιβλιακό της πλούτο. Οι μπαρόκ τοιχογραφίες και οι χρυσοποίκιλτες απεικονίσεις μορφών ανήκουν στον Πάουλ Τρόγκερ (Paul Troger, 1698–1762). Συμβολικό χαρακτήρα έχει η τοιχογραφία της οροφής που δείχνει, σε αντίθεση με το κοσμικό σκηνικό της Μαρμάρινης Αίθουσας, μια συμβολική απεικόνιση της Πίστης: στο κέντρο αναγνωρίζεται μια γυναικεία μορφή που υποδηλώνει την αλληγορία της πίστης και περιβάλλεται από τέσσερις ομάδες αγγέλων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τις τέσσερις Αρετές του Καρδινάλου: Σοφία, Δικαιοσύνη, Δύναμη και Πείσμα. Τα τέσσερα ξύλινα γλυπτά είναι απεικονίσεις των τεσσάρων σχολών: Θεολογία, Φιλοσοφία, Ιατρική και Νομολογία.
Η βιβλιοθήκη της μονής του Μελκ αποτελείται από δώδεκα θαλάμους που περιέχουν περίπου 1.888 χειρόγραφα, 750 αρχέτυπα (–1500), 1700 έντυπα από το 16ο, 4500 από το 17ο και 18.000 από τον 18ο αιώνα. Μαζί με τις νεότερες εκδόσεις το σύνολό τους ανέρχεται περίπου σε 100.000 τόμους. Περίπου 16.000 τόμοι οργανώθηκαν θεματικά με πρώτη έκδοσηυ της Βίβλου. Ακολουθούν, θεολογία, νομολογία, γεωγραφία, αστρονομία, ιστορία. Η βιβλιοθήκη διαθέτει επίσης αμέτρητους μεσαιωνικούς κώδικες, συμπεριλαμβανομένης μιας περίφημης συλλογής μουσικών χειρογράφων.
Μια πυρκαγιά που ξέσπασε το 1736 κατέστρεψε όλες τις οροφές, τους πύργους και πολλές αίθουσες του αβαείου. Μεγάλης έκτασης αναστηλώσεις άρχισαν δέκα χρόνια αργότερα το 1746.
Στο Αβαείο της Μελκ λειτουργεί καθολικό μοναστικό σχολείο, Stiftsgymnasium Melk το παλαιότερο στην Αυστρία και αριθμεί σήμερα 700 περίπου σπουδαστές.
Να σημειωθεί ότι το αβαείο της Μελκ αναφέρεται ως "έδρα" του φραγκισκανού μοναχού Άντσο (Adso), ενός εκ των δύο ηρώων του μυθιστορήματος Το όνομα του ρόδου του Ουμπέρτο Έκο.